Genel Bilgi: Kivi ağacı, orman kenarlarında doğal olarak yetişen ve diğer ağaçlara sarılarak büyüyen, kışın yapraklarını döken çok yıllık bir bitkidir. Sarılıcı yapısı nedeniyle metrelerce uzayabilir ve bu yüzden "kivi asması" veya "kivi omcası" olarak da adlandırılabilir. Kivi Ağacının Bölümleri Gövde: Kivi ağacının gövdesi esnek bir yapıya sahiptir. Sarılıcı özelliği nedeniyle dik durması ve düzgün büyümesi için bir desteğe bağlanması gerekmektedir. Zamanla odunlaşmasına rağmen, taşıdığı yükü kaldıramadığı için sürekli bir desteğe ihtiyaç duyar. Kollar: Gövdenin devamı olarak kabul edilen yaşlı sürgünlerdir. Kollar, destek sisteminin orta kısmına tutunur. Yaklaşık olarak 150 cm uzunluğunda ve ters yönde bırakılan iki adet kol, gövdesiyle birlikte kivi ağacının iskeletini oluşturur. Çubuklar: Kollardan uzanan ve odunlaşmış sürgünlerdir. Sürgünlerin odunlaşması yaz aylarının ortalarından başlayarak yaprak dökümünde sona erer. Uygun koşullar sağlandığında boyları 6-7 metre arasında değişebilir. Sürgünlerin uç kısmı sarılıcı, tüylü ve kahverengi olabilir. Bazı sürgünler 5-6 yapraktan sonra körleşebilir. Gözler: Yaşlı sürgünlerin üst kısmında bulunan yaprak koltuklarından çıkarlar. İlkbaharda gözler patladığı için bir önceki vejetasyon döneminde gelişimini tamamlamış küçük sürgünler filizlenebilir. İlkbaharda devam eden genç sürgünlerin alt kısımlarındaki gözlerden çiçek salkımları oluşuyorsa buna verimli göz denir. Verimsiz gözlerde sadece sürgün ve yaprak taslakları bulunur. Gözlerin verimli veya verimsiz olması, geçen yılın gelişme koşullarına bağlıdır. Önceki yıl yapraklar yeterince güneş ışığı, su ve besin almışsa, meyve almak kaçınılmazdır. Çiçekler: Kivi ağacında çiçekler yaprak koltuklarından teker teker veya salkım şeklinde oluşur. Ticari olarak özel yetiştirilen kivi çeşitleri iki evciklidir. Dişi ve erkek bitkilerde çiçekler şekil olarak benzer görünse de, erkek çiçeklerde yumurtalıklar, dişi çiçeklerde ise polenlerin işlevi bulunmamaktadır. Dişi çiçeklerde polen tozlarının içi boş ve çiçekleri yumuşaktır, bu çiçekler çimlenemez. Erkek çiçekler dişi çiçeklere göre 2-3 gün daha dayanıklıdır. Döllenemeyen çiçeklerde renk beyaz kalır ve morfolojisi değişmez. Meyve: Kivi ağacının meyveleri dişi çiçeğin gelişmesi ve olgunlaşması ile meydana gelir. Olgun meyvenin kabuğu açık kahverengidir. Tüy yapısı kısa ve yumuşaktır. Meyve rengi açık yeşildir. Kivi meyvesi yaklaşık %20 kuru, %80 su oranına sahiptir. Ayrıca, C vitamini bakımından oldukça zengindir. Yaprak: Kivi bitkisinde toplam iki bin veya üç bin yaprak bulunur. Yapraklar sürgün üzerinde boğumların dip kısımlarından filizlenir. Yaprakların ortalama boyu 20 cm'ye kadar olabilir. Yaprakların alt kısmı tüylü ve kenarları tüylüdür. Yapraklar bölgeden bölgeye değişiklik göstererek aralık ayında dökülürler. Kökler: Kivi ağacı saçak köklü bir bitkidir. Kökler genellikle toprağın üst 40 santimetre derinliğinde yer alır. Kök kapasitesi, toprak üstü organlarına kıyasla daha azdır. Toprak üstü bitkinin su ihtiyacını karşılayabilmesi için toprakta yeterli miktarda su bulunmalıdır. Ekstra Bilgiler: Kivi ağacı, özellikle nemli ve ılıman iklimlerde iyi gelişir. Toprak yapısı olarak ise iyi drene edilmiş, organik maddece zengin toprakları tercih eder. Kivi bitkisi, özellikle C vitamini ve antioksidanlar bakımından zengin olması nedeniyle sağlık açısından da oldukça değerlidir. Düzenli bakım ve uygun yetiştirme koşulları sağlandığında, kivi ağaçları yüksek verim ve kaliteli meyve üretimi sağlar. |