Ağaç Nasıl Kurutulur
12 Temmuz 2024

Ağaç Nasıl Kurutulur

Ağaçların kurutulması, ahşap malzemelerin dayanıklılığını ve kullanım ömrünü artırmak için oldukça önemlidir. Ahşabın kurutulması sürecinde belirli ölçümler ve aşamalar izlenmelidir. Bu aşamalara ve ölçümlere detaylı bir şekilde bakalım:

Ahşabın Rutubeti ve Ölçülmesi

Ahşap içerisindeki su, hücre duvarlarında ve hücre boşluklarında bulunur. Hücre boşluklarındaki suya serbest su, hücre duvarlarındaki suya ise bağlı su adı verilir. Kuruma sürecinde önce serbest su, ardından bağlı su ahşaptan ayrılır. Serbest suyun ahşaptan ayrılması kolay ve hızlıdır, ancak bağlı suyun ayrılması daha yavaş ve zordur. Ahşapta serbest suyun hiç olmadığı, ancak bağlı suyun en yüksek düzeyde bulunduğu rutubet haline lif doygunluğu rutubet hali denir. Lif doygunluğu, serbest ve bağlı su arasındaki sınırdır. Ahşabın su kaybı ile boyutlarında meydana gelen değişiklikler lif doygunluğuna ulaştıktan sonra başlar. Taze halinden lif doygunluğuna geçinceye kadar kuruma sabit ve hızlı bir şekilde olurken, lif doygunluğunun altında kuruma hızı düşer ve giderek azalır. Lif doygunluğu, ahşap teknolojisi açısından çok önemli bir rutubet derecesidir.

Rutubetin Dağılışı

Lif doygunluğu rutubet derecesi, ağacın türüne, gövdesine, çeşitli kısımlarına, ahşap yapısına, kalın veya ince olmasına göre değişiklik gösterir ve %20-40 arasında değişir. Pratik açıdan önemli olan bir diğer rutubet hali ise hava kurusu rutubet halidir. Ahşabın açık ortamda doğal olarak kurutulması ile elde edilen kuruluk derecesidir ve %10-20 arasında değişir. Taze ahşap malzemede rutubetin dağılışı her tarafta eşit değildir; aksine çok değişkenlik gösterir. Bu farklılıklar ağaç türlerine göre değiştiği gibi, aynı ağaç türleri arasında ve hatta aynı ağacın kısımları arasında bile belirgin olarak görülür. Ahşaptaki bu rutubet farklılıkları, özellikle teknik kurutmada önemli sorunlar yaratır ve bu yüzden dikkate alınmalıdır. Ahşap içindeki rutubet miktarı mutlak ve nisbi olmak üzere iki şekilde ölçülür. Mutlak rutubet ağırlık olarak, nisbi rutubet ise tam kuru ağırlığın yüzdesi olarak ifade edilir. Rutubet yüzdesi, ahşap içindeki toplam su miktarının ahşabın tam kuru ağırlığına oranının yüzle çarpılması ile bulunur. Ahşap içindeki rutubet yüzdesini bulmak için birçok yöntem vardır, ancak kurutma uygulamalarında iki yöntem yaygın olarak kullanılır.

Kurutma Fırınları ve İstifleme

Kurutma fırınlarında hem ekonomik hem de kaliteli bir kurutma sağlayabilmek için aynı bölümde kurutulacak keresteyi oluşturan parçaların yaklaşık olarak aynı özelliklere sahip olması gerekir. Bu nedenle kurutulacak kereste, ağaç türü, kalınlık, rutubet, kalite ve mümkünse uzunluk ve biçme şekli bakımından sınıflandırılmalıdır. Ancak uygulamada bu bazen mümkün olmayabilir. Fırını dolduracak aynı özelliklerde kereste olmadığı zaman, karışık özelliklerdeki keresteyi bir arada kurutmak zorunlu olabilir. Bu gibi durumlarda, en güç kuruyan ağaç türü, en kalın ve rutubetli kereste dikkate alınarak kurutma yapılır. Örneğin, meşe ile kayın ağacının bir arada kurutulması zorunlu ise kurutma şartları güç kuruyan meşeye göre ayarlanır.

Kurutma amacıyla kerestenin tekniğine uygun şekilde yığılması işlemine istifleme denir. İster doğal kurutmada ister teknik kurutmada en uygun istifleme şekli, çıtalı sandık şeklindeki istifleme biçimidir. Burada istif çıtalarının görevi, üst üste koyulan keresteler arasında belli bir boşluk yaratarak istif içerisinde her tarafta eşit dağılımda bir hava hareketi sağlamaktır. Aynı zamanda kerestenin dönmeden düzgün olarak şeklini koruyarak kurumasını sağlar. İstiflemede çıtaların yanlış koyulması, kerestenin şeklinin değişmesine yol açabilir.

Ekstra Bilgiler ve Öneriler

  • Doğal kurutma yönteminde, keresteler güneş ışığına direkt maruz bırakılmamalıdır. Aksi takdirde yüzeyde çatlaklar oluşabilir.
  • Teknik kurutmada, sıcaklık ve nem kontrolü sıkı bir şekilde yapılmalıdır. Aksi takdirde kuruma süresi uzayabilir ve kalite düşebilir.
  • Ahşap kurutma sürecinde, kerestelerin düzenli olarak kontrol edilmesi ve gerektiğinde pozisyonlarının değiştirilmesi, daha homojen bir kuruma sağlar.
  • Ahşap kurutulmadan önce mümkünse kabukları soyulmalıdır. Bu, kuruma sürecini hızlandırır ve böceklenmeyi önler.
Ahşap kurutma, dikkat ve özen gerektiren bir süreçtir. Doğru yöntemler ve teknikler kullanılarak, ahşap malzemeler daha dayanıklı ve uzun ömürlü hale getirilebilir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Müsemma

12 Temmuz 2024 Cuma

Ahşabın kurutulması sırasında serbest suyun ayrılmasının kolay ve hızlı, bağlı suyun ayrılmasının ise daha yavaş ve zor olduğu belirtilmiş. Bu iki farklı su türünün ayrılma süreçlerinde ne gibi zorluklar yaşanabilir?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba Müsemma,

Ahşabın kurutulması sırasında yaşanan zorlukların başında, serbest su ve bağlı suyun farklı davranışları gelir. Serbest su, ahşabın hücreleri arasında bulunan ve daha kolay buharlaşan sudur. Bu nedenle, serbest suyun ayrılması genellikle daha hızlı ve kolay olur. Ancak, bu hızlı ayrılma süreci ahşabın yüzeyinde çatlamalara veya deformasyonlara neden olabilir.

Bağlı su ise ahşabın hücre duvarlarına kimyasal bağlarla bağlanmış sudur ve bu suyun ayrılması çok daha zor ve yavaş bir süreçtir. Bu süreçte, bağlı suyun buharlaşması ahşabın iç yapısında gerilimlere neden olabilir, bu da ahşabın bükülmesine veya çatlamasına yol açabilir.

Bu farklı süreçler, ahşabın kurutulması sırasında dikkatli bir nem kontrolü ve kurutma programı gerektirir. Ahşabın homojen bir şekilde kurutulması, bu tür sorunların önlenmesine yardımcı olabilir.

Selamlar,

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Kayısı Budama Nasıl Yapılır?

Kayısı Budama Nasıl Yapılır?

Kaju Ağacı Türleri ve Özellikleri

Kaju Ağacı Türleri ve Özellikleri

Ağaç Nasıl Budanır Budama Şekilleri

Ağaç Nasıl Budanır Budama Şekilleri

Musa Ağacı Türleri ve Özellikleri

Musa Ağacı Türleri ve Özellikleri

Akçaağaç Türleri ve Özellikleri

Akçaağaç Türleri ve Özellikleri