Argan Ağacı Argan ağacı, kireçli topraklarda yetişen ve fundagiller familyasına ait olan meyveli bir ağaç türüdür. Anavatanı Fas olan Argan ağacı, yarı kurak bölgelerde yetiştiği için çöl şartlarına uyum sağlamıştır. Çimlendirme denemeleri yapılmış olsa da, Argan ağacı doğal olarak sadece Fas'ın güneybatısında bulunmaktadır. Meyvelerinde bulunan çekirdeklerden elde edilen yağ, mutfak ve kozmetik sektörlerinde kullanılmaktadır. Fas'ın "altın sıvısı" olarak da bilinen Argan yağı, ülkemiz için de ticari bir kaynak oluşturmaktadır. Argan ağacının ömrü 200 yılı bulabilmektedir. Ağaç, genişliği yaklaşık 15 metre, boyu ise 10 metreye kadar ulaşabilen geniş bir yapıya sahiptir. Çiçekleri sarı ve küçük olup, yaprakları zeytin yaprağına benzemektedir. Sert kabuklu meyvelerinin içi yumuşaktır. Mayıs ayında olgunlaşan meyveler, haziran ve temmuz aylarında ağaçtan kendiliğinden düşmeye başlar. Ağaç, parmak kalınlığında dikenlere sahip olduğundan meyvelerin toplanması zordur. Kurak bölgelerde yetişen ağaçlar, suya ulaşmak için toprağın derinliklerine doğru kök salarlar, bu da çevredeki erozyonu önler. 1998 yılında Argan ağacının nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olduğu için UNESCO tarafından koruma altına alınmıştır. Argan Yağının Elde Edilişi Olgunlaşan meyveler, mevsiminde ağaçtan düştüklerinde toplanır. Dış kabuğu sert olduğu için bütün meyveler tek tek taşla kırılıp çekirdekleri çıkarılır. Tamamen elle yapılan işlemlerde çekirdekler kavrulur ve dövülür. Kullanım alanına göre çekirdekler kavurma işleminden geçmeyebilir. Kozmetikte kullanılacak olan yağda böyle bir işlem yapılmamalıdır. Öğütülen çekirdek içlerinden koyu renkli bir hamur oluşur. Bu hamur su ile karıştırılarak, yağ hamurun üstüne çıkana kadar sürekli yoğrulur. Bölgesel tarım işlerinde olduğu gibi tüm bu işlemleri de o yörenin halkı gerçekleştirir. E vitamini bakımından zengin olan Argan yağı, sağlık ve cilt bakımında yaygın olarak kullanılır. Kremlere, şampuanlara ve diğer kozmetik ürünlere eklenen bu bitkisel yağ, cilt çatlaklarına da iyi gelmektedir. Argan Yağının Yararları Argan yağı, yüksek E vitamini içeriği ve antioksidan özellikleri sayesinde birçok fayda sağlar:
Argan Ağacının Ekolojik Önemi Argan ağacı, sadece ekonomik değeri ile değil, aynı zamanda ekolojik önemi ile de dikkat çeker. Derin kök sistemi sayesinde toprağın erozyonunu önler ve su tutma kapasitesini artırır. Bunun yanı sıra, Argan ormanları birçok canlı türüne ev sahipliği yapar ve biyolojik çeşitliliği destekler. Sonuç olarak, Argan ağacı ve yağı hem ekonomik hem de ekolojik açıdan büyük bir öneme sahiptir. Gerek yerel halkın geçim kaynağı olması, gerekse çevresel katkıları nedeniyle korunması ve sürdürülebilir bir şekilde kullanılması gerekmektedir. |