Dut Ağacı Bakımı
Dut ağacı, iklim ve toprak şartları bakımından oldukça esnektir. Bu nedenle ülkemizin birçok bölgesinde kolaylıkla yetiştirilebilmektedir. Türkiye'de Ankara, Diyarbakır, Ordu, Elazığ, Malatya ve Kahramanmaraş gibi illerde yoğun olarak üreticiliği yapılmaktadır. Dut ağacı, yapısı gereği çok fazla bakım gerektirmez ve yaz döneminde meyve verir.
İklim ve Toprak Şartları
- İklim Şartları: Dut ağacı sıcak ve ılıman iklimi seven bir ağaçtır. Türkiye'de meyve ağacı yetiştirilen bölgelerde rahatlıkla büyüyebilir.
- Toprak Şartları: Dut ağacı tınlı topraklarda yetişir. En sevdiği toprak ise killi tınlı ve kumlu tınlı topraklardır. Toprağın ideal pH değeri 6-7 arasında olmalıdır. Dut ağacı toprağının taban suyu toprak yüzeyine yakın olmamalıdır.
Dut Ağacı Bakımı ve Yetiştirilmesi
- Toprak Bakımı: Bölgenin iklim özelliklerine bağlı olarak, açık veya örtülü toprak işleme sistemi kullanılabilir. Su kaynaklarının yeterli olduğu arazilerde açık veya örtülü toprak işleme sisteminin kullanılması daha verimli olacaktır. Örtülü toplama işleminde, ağaca zarar verebilecek derecede aşırı büyümüş otlar ve diğer zararlı otlar temizlenir. Sonbahar ve kış aylarında toprak en az bir kez işlenir. Özellikle yeni yapılan bahçelerde zararlı otlardan kurtulabilmek için ilaç kullanılırsa bu ilacın dozu iyi ayarlanmalıdır. Aksi halde toprağın yapısında bozulma meydana gelebilir.
- Sulama: Dut ağaçlarının verimleri nemli topraklarda artmaktadır. Bu nedenle yaz mevsiminde ve kurak dönemlerde toprağın nemini dengede tutmak için düzenli sulama gerekmektedir. Ancak sulama yapılırken dikkat edilmesi gereken husus suyun kalitesinin iyi olması ve sulamada aşırı gitmekten kaçınmaktır.
- Gübreleme: Dut ağaçlarının gelişiminin iyi olması ve kaliteli ürünler elde edebilmek için kimyevi gübreler kullanılması önemlidir. Azotlu ve fosfatlı kimyevi gübreler kullanmak gerekmektedir. Ancak gübrelemenin de bilinçli yapılması gerekir. Yapılacak yaprak ve toprak analizine göre en yararlı gübrenin seçilmesi oldukça önemlidir.
- Budama: Dut ağaçlarına iki çeşit budama yapılabilir. İlk çeşit, dut ağacı yeterli büyüklüğe geldikten sonra şekil vermek için yapılan budamadır. İkinci çeşit ise, ürünün verimini artırmaya yarayan ürün budamasıdır. Budama, ağaç gelişimi için önemli bir ayrıntı olduğu için profesyonel kişilerden yardım alınmalıdır. Aksi takdirde ağacın verimi düşebilir ve ömrü kısalabilir.
- Hasat: Dut ağacının altına temiz bir bez yayılır. Ağaç dalları sallanarak meyveler hasat edilmelidir. Ağaca kesinlikle sopa ile vurulmamalıdır. Böyle bir şey ağaca çok zarar verebilir.
Ekstra Bilgiler
- Zararlılar ve Hastalıklar: Dut ağaçları genellikle dayanıklı ağaçlar olarak bilinir, ancak bazı zararlılar ve hastalıklar ağacın verimini olumsuz etkileyebilir. Yaprak bitleri, kabuklu bitler ve dut kurdu gibi zararlılarla karşılaşılabilir. Bu zararlılarla mücadele için biyolojik ve kimyasal yöntemler kullanılabilir.
- Çoğaltma: Dut ağaçları, tohum, çelik ve aşı yöntemleri ile çoğaltılabilir. Çoğaltma yöntemleri arasında en yaygın olanı çelikle çoğaltmadır. Çelikle çoğaltma, dut ağacının istenen özelliklerini koruyarak yeni fidanlar elde etmeyi sağlar.
- Ekonomik Değer: Dut ağacı meyvesi, yaprakları ve odunu ile ekonomik değere sahiptir. Meyveleri taze tüketilebildiği gibi kurutularak veya pekmez yapılarak da değerlendirilir. Yaprakları ise ipek böceği besiciliğinde kullanılır.
|
