Mürver Ağacı Türleri ve Özellikleri

Mürver ağacı, sarımsı beyaz renge sahip güzel kokulu çiçekler açan bir ağaç türüdür. İçeriğinde reçine, tanen, sabit ve uçucu yağ, musilaj ve rutin bulunur. Ağacın küre şeklindeki mor renge benzer meyvelerinde ise potasyum ve C vitamini bulunur.

Önceleri hanımeligiller ailesi içerisinde değerlendirilen mürverin, yapılan son araştırmalarla Adoxaceae ailesiyle genetik akrabalığa sahip olduğu yani bu aileden geldiği ispatlanmıştır. Bazıları çalı, bazıları ağaç şeklinde olan türleri bulunan mürverin dünya üzerindeki dağılımına bakacak olursak, astropikal bölgelerde yoğunlaştıklarını görebiliriz. Her ne kadar hem Güney hem de Kuzey yarım kürede yetiştirilebiliyor olsa da Kuzey yarım kürede daha yaygın halde bulunduğu görülür. Güney yarım kürede ise çoğunlukla Avustralya ve Güney Amerika ülkelerinde görülmektedir.

20 kadar çalı, ağaç ve otsu bitkinin ortak adı olan mürverin yapraklarının genellikle iki çift ve bir tek olacak şekilde beş parçadan meydana geldiğini görebilmek mümkündür. Bu parçalardan her birinin oval, kenarları çok hafif şekilde kertikli ve hafif kalkık, yeşil renkli ve kısa saplı olduğu görülmektedir. Çiçekleri oldukça küçük olmakla beraber sarımsı, beyaz veya bazen açık pembe renkli ve keskin kokulu küçük çiçeklerinin yayvan bir şemsiye ya da salkım biçimi oluşturarak açıldığını görebilmek mümkündür.

Mürver çiçekleri olgunlaştığı zaman 6-10 mm çapında parlak siyah renkli ve yuvarlak meyvelere dönüşmektedir. Bu meyvelerin içinde ise kan kırmızısı renginde meyve özü ve oval biçimde uzunca 3-4 adet tohum bulunmaktadır. Ormanlık alanların funda toprağını sevmekte olan kara mürverin dökmüş olduğu tohumlar sayesinde çoğaldığı görülmektedir.

Mürver ağacı dikildiği zaman hiçbir özen gösterilmesine gerek duymadan kendiliğinden gelişebilmektedir. Türkiye'de Akdeniz Bölgesi hariç her yörede yetişebilen bu ağacın çiçekleri Haziran ve Temmuz'da toplanırken meyveleri Ağustos ve Eylül'de, yaprakları ise Nisan'dan Temmuz'a kadar toplanıp kurutulabilmektedir. Dikkat edilmesi gereken tek husus, gölge bir yerde mümkün olduğunca çabuk bir şekilde kurutulmaları gerektiğidir.

Mürver ağacı kabızlığı giderip, vücudu terleterek ateşi düşürmekte ve vücuttaki zararlı maddelerin vücuttan atılmasını daha kolay bir hale getirmektedir. Vücudun direncini artırmakta olan bu ağaç, yatıştırıcı etkisi sayesinde vücuda rahatlık vermektedir. İdrarı çoğaltmakta, nezleye fayda sağlamakta ve anne sütünü artırmaktadır. Ayrıca güneş yanıklarının iyileşmesini kolaylaştıran ağacın meyveleri ve kabuklarının idrar söktürücü ve kabızlığı giderici etkileri bulunmaktadır. Meyve suyunun ise sinirsel ve romatizmal ağrıları dindirme üzerinde olumlu etkileri bulunmaktadır. Terletici etkiye sahip olan çiçeklerinin de soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklara karşı faydalı olmaktadır.

Modern tıpta ve doğal tedavi yöntemlerinde mürver ağacının kullanımı giderek artmaktadır. Mürver ağacının çiçekleri ve meyveleri, bağışıklık sistemini güçlendiren ve anti-enflamatuar özelliklere sahip bileşikler içerir. Bu nedenle, grip ve soğuk algınlığı gibi enfeksiyonlara karşı koruyucu etkisi bulunmaktadır. Ayrıca, mürver ekstraktları, antiviral ve antioksidan özellikleri nedeniyle çeşitli sağlık ürünlerinde ve takviyelerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Mürver ağacının yaprakları ve kabukları, geleneksel tıp uygulamalarında ağrı kesici ve iltihap giderici olarak da kullanılmaktadır.

Sonuç olarak, mürver ağacı, hem tıbbi hem de besleyici özellikleri ile dikkat çeken değerli bir bitkidir. Doğal yaşam alanlarını koruyarak ve sürdürülebilir tarım yöntemleri kullanarak, bu şifalı bitkiden en iyi şekilde faydalanmak mümkündür.