Ağaç Balı

Çam ağaç balı, çam ağaç balı, dünya üzerinde nadir olarak rastlanan bal türüdür. Yalnızca ülkemizde ve komşu ülkemiz olan Yunanistan da oluşmaktadır. Çam ağaç balı, Akdeniz iklimin yaygın ve belirgin olarak hissedildiği bölgelerde gerçekleşir. Çam ağaç balları özellikle ülkemizde güney kesiminde Akdeniz ve ege bölgesinde bulunan çam ağaçlarının dış kısımlarına başka böcekler tarafından salgılanan ağaç balı türüdür. Çam ağaç balı için salgılama yapan böceğin ismi ise Basra böceği olarak adlandırılır. Basra böceği özellikle yıl içerisinde temmuz ve eylül aylarında salgılamalarını gerçekleştirir. Bu böceğin salgılama işlemi ise; özellikle ülkemize has olan kızılçam ağaçlarının dış kısmından kendilerine belirledikleri bölgeden ovarak açtıkları alanlarda salgıladıkları ağaçların öz sıvısını veyahut da halk arasındaki terimi ile ağacın sütünü alarak polen şekline çevirerek ağaçların kabuklarına tekrardan bırakırlar. Gerçekleştirmiş oldukları bu işlem sonrası ağacın dış kısmında bulunan polenler arılar tarafından çok sevilir ve genel olarak direk aynı ağaçlarda arılar kendilerine yer yaparak veya yakın bölgelerde arı kovanlarına taşıyarak bal elde ederler. Bundan dolayı çam ağaç balı olarak geçen ve oldukça güzel tadı ve birçok hastalığa şifa olan ballar elde edilir. Akdeniz ve ege tarafında arıcılık yapanlar genel olarak çam ağaç ballarını direkt olarak ağaçlardan alarak beslemiş oldukları arıların kovanlarına kendileri taşırlar.

Erik ve kayısı gibi ağaçların dış kabuğu etrafında sızan yapışkan sarımsı ve kırmızımsı olan bal türüdür. Gerçek adı ile zamk olarak geçen ve halk diliyle ağaç balı olarak adlandırılan balların birçok kullanma alanları mevcuttur. Erik ve kayısı ağaçlarının dış kabuğunda ağaçlar tarafından salgılanan ve hiçbir zararı bulunmayan ağaç balları tüketilmesinin de hiçbir sakınca görülmektedir. Bunun yanında birçok sanayi kuruluşlarında kullanılmaktadır. Yapışkan olması ve sıvı bir hale bürünmesinden dolayı yapıştırıcı ve boya sanayisinde ham madde olarak kullanılmaktadır. Ayrıca mobilya sektöründe kontrplak vb. Gibi araçların esneklik kazanılması amacıyla ham maddesi olarak kullanılmaktadır. Bundan dolayı erik ve kayısıdan elde edilen ağaç balları genel olarak sanayi kuruluşlarında kullanılmaktadır.

Bilindiği üzere arılar dünya üzerinde en çalışkan ve en çok dayanışmalı bir şekilde çalışan canlılardır. Bundan dolayı kovanlarındaki arıların bir kısmı ve tek başlarına grup tarafından dışarı edildiğinde kendilerine birer ağaç belirler. Bu ağaç türü ise çam ağaçlarıdır. Ağaçlar üzerinde kendilerine bir yer belirleyerek burada kendi başına kovan yapmak amacıyla yerlerini hazırlar ve ballarını burada yaparlar. Bu şekilde ağaç üzerinde ballarını yaparlar. Aktarmış olduğumuz bu olay ülkemiz genelinde Siirt ilindeki ağaçlarda gerçekleşir. Bundan dolayı Siirt ballarının önemli yeri vardır. Siirt ilindeki balların dünya üzerinde bu kadar önemli olmasının en büyük nedeni bundan dolayıdır. Arıların hiçbir dış kuvvetin etkisi olmadan ve ağaçlarda gerçekleştirmiş oldukları balların renk olarak diğer ballara oranla çok daha koyudur ve birçok hastalığa şifa olmaktadır.